Valmiki Ramayana, Balakanda, Sarga 47. The legend of Seven Maruts, wind-gods

 

[Origin of marutsVishala constructs the city Diti practises her austerities--Sumati honours Viswamitra.]

सप्तधातु कृते गर्भे दिति: परमदु:खिता।
सहस्राक्षं दुराधर्षं वाक्यं सानुनयाऽब्रवीत्।।1.47.1।।

ममापराधाद्गर्भोऽयं सप्तधा विफलीकृत:।
नापराधोऽस्ति देवेश तवात्र बलसूदन।।1.47.2।।

प्रियं तु कर्तुमिच्छामि मम गर्भविपर्यये।
मरुतां सप्तसप्तानां स्थानपाला भवन्त्विमे।।1.47.3।।

वातस्कन्धा: इमे सप्त चरन्तु दिवि पुत्रक ।
मारुता इति विख्याता दिव्यरूपा ममात्मजा:।।1.47.4।।

ब्रह्मलोकं चरत्वेक इन्द्रलोकं तथाऽपर:।
दिवि वायुरिति ख्यातस्तृतीयोऽपि महायशा:।।1.47.5।।

चत्वारस्तु सुरश्रेष्ठ दिशो वै तव शासनात्।
सञ्चरिष्यन्तु भद्रं ते देवभूता ममात्मजा:।।1.47.6।।

तस्यास्तद्वचनं श्रुत्वा सहस्राक्ष: पुरन्दर:।
उवाच प्राञ्जलिर्वाक्यं दितिं बलनिषूदन:।।1.47.7।।

सर्वमेतद्यथोक्तं ते भविष्यति न संशय:।
विचरिष्यन्ति भद्रं ते देवभूतास्तवात्मजा:।।1.47.8।।

एवं तौ निश्चयं कृत्वा मातापुत्रौ तपोवने।
जग्मतुस्त्रिदिवं राम कृतार्थाविति नश्श्रुतम्।।1.47.9।।

एष देशस्स काकुत्स्थ महेन्द्राध्युषित: पुरा।
दितिं यत्र तपस्सिद्धामेवं परिचचार स:।।1.47.10।।

इक्ष्वाकोऽस्तु नरव्याघ्र पुत्र: परमधार्मिक:।।1.47.11।।

अलम्बुषायामुत्पन्नो विशाल इति विश्रुत:।
तेन चासीदिह स्थाने विशालेति पुरी कृता।।1.47.12।।

इक्ष्वाकोऽस्तु नरव्याघ्र पुत्र: परमधार्मिक:।।1.47.11।।

अलम्बुषायामुत्पन्नो विशाल इति विश्रुत:।
तेन चासीदिह स्थाने विशालेति पुरी कृता।।1.47.12।।

विशालस्य सुतो राम हेमचन्द्रो महाबल:।
सुचन्द्र इति विख्यात: हेमचन्द्रादनन्तर:।।1.47.13।।

सुचन्द्रतनयो राम धूम्राश्व इति विश्रुत:।
धूम्राश्वतनयश्चापि सञ्जयस्समपद्यत।।1.47.14।।

सञ्जयस्य सुतश्श्रीमान् सहदेव: प्रतापवान्।
कुशाश्वस्सहदेवस्य पुत्र: परमधार्मिक:।।1.47.15।।

कुशाश्वस्य महातेजा सोमदत्त: प्रतापवान्।
सोमदत्तस्य पुत्रस्तु काकुत्स्थ इति विश्रुत:।।1.47.16।।

तस्य पुत्रो महातेजा: सम्प्रत्येष पुरीमिमाम्।
आवसत्यमरप्रख्यस्सुमतिर्नाम दुर्जय:।।1.47.17।।

इक्ष्वाकोस्तु प्रसादेन सर्वे वैशालिका नृपा:।
दीर्घायुषो महात्मानो वीर्यवन्तस्सुधार्मिका:।।1.47.18।।

इहाद्य रजनीं राम सुखं वत्स्यामहे वयम्।
श्व: प्रभाते नरश्रेष्ठ जनकं द्रष्टुमर्हसि।।1.47.19।।

सुमतिस्तु महातेजा विश्वामित्रमुपागतम्।
श्रुत्वा नरवरश्रेष्ठ: प्रत्युद्गच्छन्महायशा:।।1.47.20।।

पूजां च परमां कृत्वा सोपाध्यायस्सबान्धव:।
प्राञ्जलि: कुशलं पृष्ट्वा विश्वामित्रमथाब्रवीत्।।1.47.21।।

धन्योऽस्म्यनुगृहीतोऽस्मि यस्य मे विषयं मुनि:।
सम्प्राप्तो दर्शनं चैव नास्ति धन्यतरो मम।।1.47.22।।

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीय आदिकाव्ये बालकाण्डे सप्तचत्वारिंशस्सर्ग:।।

[Origin of maruts-Vishala constructs the city- Diti practises her austerities--Sumati honours Viswamitra.]

സപ്തധാതു കൃതേ ഗര്ഭേ ദിതി: പരമദു:ഖിതാ.
സഹസ്രാക്ഷം ദുരാധര്ഷം വാക്യം സാനുനയാബ്രവീത്৷৷1.47.1৷৷

Deeply distressed Diti, having come to know that the embryo had been severed into seven pieces, humbly spoke to the unassailable Indra.

മമാപരാധാദ്ഗര്ഭോയം സപ്തധാ വിഫലീകൃത:.
നാപരാധോസ്തി ദേവേശ! തവാത്ര ബലസൂദന!৷৷1.47.2৷৷

"O Indra, Slayer of Balasura, because of my fault this embryo has been made into
seven pieces and rendered useless. In this matter you have not committed any fault.

പ്രിയം തു കര്തുമിച്ഛാമി മമ ഗര്ഭവിപര്യയേ.
മരുതാം സപ്തസപ്താനാം സ്ഥാനപാലാ ഭവന്ത്വിമേ৷৷1.47.3৷৷

This disaster to the embryo has happened contrary to expectations. Hence, I seek a favour from you. Let these seven pieces become seven guardians of marut regions (regions of the wind).

വാതകന്ധാ ഇമേ സപ്ത ചരന്തു ദിവി പുത്രക .
മാരുതാ ഇതി വിഖ്യാതാ ദിവ്യരൂപാ മമാത്മജാ:৷৷1.47.4৷৷

O! Son, all these seven are my sons of celestial beauty.They will become pesiding deities for Vata Skandha (divisions of wind) and let them be well-known as maruts wandering in the universe.

ബ്രഹ്മലോകം ചരത്വേക ഇന്ദ്രലോകം തഥാപര:.
ദിവി വായുരിതി ഖ്യാതസ്തൃതീയോപി മഹായശാ:৷৷1.47.5৷৷

Among them, one will move about in Brahmaloka, another in Indraloka, and the third, well known as vayu will move around in the sky.

ചത്വാരസ്തു സുരശ്രേഷ്ഠ ദിശോ വൈ തവ ശാസനാത്.
സഞ്ചരിഷ്യന്തു ഭദ്രം തേ ദേവഭൂതാ മമാത്മജാ:৷৷1.47.6৷৷

O best of devatas! by your command the other four sons will remain celestial, and will range about in four directions.

തസ്യാസ്തദ്വചനം ശ്രുത്വാ സഹസ്രാക്ഷ: പുരന്ദര:.
ഉവാച പ്രാഞ്ജലിര്വാക്യം ദിതിം ബലനിഷൂദന:৷৷1.47.7৷৷

The thousand-eyed Indra, slayer of Bala, on hearing Diti's words, addressed her with folded palms, saying:

സര്വമേതദ്യഥോക്തം തേ ഭവിഷ്യതി ന സംശയ:.
വിചരിഷ്യന്തി ഭദ്രം തേ ദേവഭൂതാസ്തവാത്മജാ:৷৷1.47.8৷৷

"Everything will, no doubt, happen the way you said. Your sons will wander about as celestial beings. Prosperity to you."

ഏവം തൌ നിശ്ചയം കൃത്വാ മാതാപുത്രൌ തപോവനേ.
ജഗ്മതുസ്ത്രിദിവം രാമ കൃതാര്ഥാവിതി നശ്ശ്രുതമ്৷৷1.47.9৷৷

"O Rama! mother and sons having arrived at this conclusion in the tapovana ascended to heaven with their desire fulfilled. This is what we have heard."

ഏഷ ദേശസ്സ കാകുത്സ്ഥ മഹേന്ദ്രാധ്യുഷിത: പുരാ.
ദിതിം യത്ര തപസ്സിദ്ധാമേവം പരിചചാര സ:৷৷1.47.10৷৷

"O Descendant of Kakustha (Rama)! this is that country which was formerly inhabited by Indra. Here Indra attended on Diti who achieved the fruit of her austerities.

ഇക്ഷ്വാകോസ്തു നരവ്യാഘ്ര പുത്ര: പരമധാര്മിക:৷৷1.47.11৷৷

അലമ്ബുഷായാമുത്പന്നോ വിശാല ഇതി വിശ്രുത:.
തേന ചാസീദിഹ സ്ഥാനേ വിശാലേതി പുരീ കൃതാ৷৷1.47.12৷৷

"O Tiger among men (Rama)! this highly virtuous and well-known son named Vishala was born to Ikshvakus in Alambusa. Where, a city named Vishala was built.

വിശാലസ്യ സുതോ രാമ ഹേമചന്ദ്രോ മഹാബല:.
സുചന്ദ്ര ഇതി വിഖ്യാത: ഹേമചന്ദ്രാദനന്തര:৷৷1.47.13৷৷

O Rama! mighty Hemachandra was Vishala's son. Hemachandra's successor was the celebrated Suchandra.

സുചന്ദ്രതനയോ രാമ ധൂമ്രാശ്വ ഇതി വിശ്രുത:.
ധൂമ്രാശ്വതനയശ്ചാപി സഞ്ജയസ്സമപദ്യത৷৷1.47.14৷৷

O Rama! son of Suchandra was Dhumraswa, well-known Sanjaya was the son of Dhumraswa.

സഞ്ജയസ്യ സുതശ്ശ്രീമാന് സഹദേവ: പ്രതാപവാന്.
കുശാശ്വസ്സഹദേവസ്യ പുത്ര: പരമധാര്മിക:৷৷1.47.15৷৷

Prosperous and powerful Sahadeva was Sanjaya's son. Highly virtuous Kusaswa was Sahadeva's son.

കുശാശ്വസ്യ മഹാതേജാ സോമദത്ത: പ്രതാപവാന്.
സോമദത്തസ്യ പുത്രസ്തു കാകുത്സ്ഥ ഇതി വിശ്രുത:৷৷1.47.16৷৷

Brilliant and powerful Somadatta was Kusaswa's son. That Somadatta's son was Kakutstha is well-known.

തസ്യ പുത്രോ മഹാതേജാ: സമ്പ്രത്യേഷ പുരീമിമാമ്.
ആവസത്യമരപ്രഖ്യസ്സുമതിര്നാമ ദുര്ജയ:৷৷1.47.17৷৷

Son of Ikshvakus, Sumati comparable to devatas, invincible and exceedingly energetic is still ruling this city.

ഇക്ഷ്വാകോസ്തു പ്രസാദേന സര്വേ വൈശാലികാ നൃപാ:.
ദീര്ഘായുഷോ മഹാത്മാനോ വീര്യവന്തസ്സുധാര്മികാ:৷৷1.47.18৷৷

By the grace of the Ikshvakus, all the kings of Vishala have been long lived and exalted, valiant and deeply religious.

ഇഹാദ്യ രജനീം രാമ സുഖം വത്സ്യാമഹേ വയമ്.
ശ്വ: പ്രഭാതേ നരശ്രേഷ്ഠ ജനകം ദ്രഷ്ടുമര്ഹസി৷৷1.47.19৷৷

O Rama! we shall spend the right happily here. O Best among men! On the tomorrow we see Janaka".

സുമതിസ്തു മഹാതേജാ വിശ്വാമിത്രമുപാഗതമ്.
ശ്രുത്വാ നരവരശ്രേഷ്ഠ: പ്രത്യുദ്ഗച്ഛന്മഹായശാ:৷৷1.47.20৷৷

Having heard of the arrival of Viswamitra the celebrated Sumati, most brilliant chief of kings proceeded (to receive him).

പൂജാം ച പരമാം കൃത്വാ സോപാധ്യായസ്സബാന്ധവ:.
പ്രാഞ്ജലി: കുശലം പൃഷ്ട്വാ വിശ്വാമിത്രമഥാബ്രവീത്৷৷1.47.21৷৷

Along with his spiritual preceptors and relatives he paid Viswamitra great respect,
enquired his well-being and said:

ധന്യോസ്മ്യനുഗൃഹീതോസ്മി യസ്യ മേ വിഷയം മുനി:.
സമ്പ്രാപ്തോ ദര്ശനം ചൈവ നാസ്തി ധന്യതരോ മമ৷৷1.47.22৷৷

"O Sage! no one is more blessed than me since you have favoured me with your arrival in my country."

ഇത്യാര്ഷേ ശ്രീമദ്രാമായണേ വാല്മീകീയ ആദികാവ്യേ ബാലകാണ്ഡേ സപ്തചത്വാരിംശസ്സര്ഗ:৷৷

Thus ends the fortyseventh sarga of Balakanda of the holy Ramayana the first epic composed by sage Valmiki.