Valmiki Ramayana, Balakanda, Sarga 32. Wind-God turns the daughters of Kusanabha into humped-back ones.

[Description of the four sons of Brahma and the dynasty of Kusanabha-- enraged Wind-god turns the daughters of Kusanabha into humped-back ones.

ब्रह्मयोनिर्महानासीत्कुशो नाम महातपा:।
अक्लिष्टव्रतधर्मज्ञः सज्जनप्रतिपूजक:।।1.32.1।।

स महात्मा कुलीनायां युक्तायां सुगुणोल्बणान्।
वैदर्भ्यां जनयामास चतुरस्सदृशान् सुतान्।।1.32.2।।

कुशाम्बं कुशनाभं च अधूर्तरजसं वसुम्।

दीप्तियुक्तान् महोत्साहान् क्षत्रधर्मचिकीर्षया।।1.32.3।।

तानुवाच कुश: पुत्रान् धर्मिष्ठान् सत्यवादिन:।

क्रियतां पालनं पुत्रा: धर्मं प्राप्स्यथ पुष्कलम्।।1.32.4।।

ऋषेस्तु वचनं श्रुत्वा चत्वारो लोकसम्मता:।
निवेशं चक्रिरे सर्वे पुराणां नृवरास्तदा।।1.32.5।।

कुशाम्बस्तु महातेजा: कौशाम्बीमकरोत्पुरीम् ।
कुशनाभस्तु धर्मात्मा पुरं चक्रे महोदयम्।।1.32.6।।

अधूर्तरजसो राम धर्मारण्यं महीपति:।
चक्रे पुरवरं राजा वसुश्चक्रे गिरिव्रजम्।।1.32.7।।

एषा वसुमती राम वसोस्तस्य महात्मन:।
एते शैलवरा: पञ्च प्रकाशन्ते समन्तत:।।1.32.8।

सुमागधी नदी रम्या मगधान् विश्रुताययौ।
पञ्चानां शैलमुख्यानां मध्ये मालेव शोभते।।1.32.9।।

सैषा हि मागधी राम वसोस्तस्य महात्मन:।
पूर्वाभिचरिता राम सुक्षेत्रा सस्यमालिनी।।1.32.10।।

कुशनाभस्तु राजर्षि: कन्याशतमनुत्तमम्।
जनयामास धर्मात्मा घृताच्यां रघुनन्दन।।1.32.11।।

तास्तु यौवनशालिन्यो रूपवत्य स्स्वलङ्कृता:।
उद्यानभूमिमागम्य प्रावृषीव शतह्रदा:।।1.32.12।।

गायन्त्यो नृत्यमानाश्च वादयन्त्यश्च सर्वश:।
आमोदं परमं जग्मुर्वराभरणभूषिता:।।1.32.13।।

अथ ताश्चारुसर्वाङ्ग्यो रूपेणाप्रतिमा भुवि।
उद्यानभूमिमागम्य तारा इव घनान्तरे।।1.32.14।।

तास्सर्वगुणसम्पन्ना रूपयौवनसंयुता:।
दृष्ट्वा सर्वात्मको वायुरिदं वचनमब्रवीत्।।1.32.15।।

अहं व: कामये सर्वा भार्या मम भविष्यथ।
मानुषस्त्यज्यतां भावः दीर्घमायुरवाप्स्यथ।।1.32.16।।

चलं हि यौवनं नित्यं मानुषेषु विशेषत:।
अक्षय्यं यौवनं प्राप्ताः अमर्यश्च भविष्यथ।।1.32.17।।

तस्य तद्वचनं श्रुत्वा वायोरक्लिष्टकर्मण:।
अपहास्य ततो वाक्यं कन्याशतमथाब्रवीत् ।।1.32.18।।

अन्तश्चरसि भूतानां सर्वेषां त्वं सुरोत्तम ।
प्रभावज्ञा: स्म ते सर्वा: किमस्मानवमन्यसे।।1.32.19।।

कुशनाभसुतास्सर्वा: समर्थास्त्वां सुरोत्तम।
स्थानाच्च्यावयितुं देवं रक्षामस्तु तपो वयम्।।1.32.20।।

माभूत्स कालो दुर्मेध: पितरं सत्यवादिनम्।
नावमन्यस्व धर्मेण स्वयं वरमुपास्महे।।1.32.21।।

पिता हि प्रभुरस्माकं दैवतं परमं हि न:।
यस्य नो दास्यति पिता स नो भर्ता भविष्यति।।1.32.22।।

तासां तद्वचनं श्रुत्वा वायु: परमकोपन:।
प्रविश्य सर्वगात्राणि बभञ्ज भगवान् प्रभु:।।1.32.23।।

ता: कन्या वायुना भग्ना विविशुर्नृपतेर्गृहम्।
प्रापतन् भुवि सम्भ्रान्तास्सलज्जा स्सास्रलोचना:।।1.32.24।।

स च ता दयिता दीना: कन्या: परमशोभना:।
दृष्ट्वा भग्नास्तदा राजा सम्भ्रान्त इदमब्रवीत्।।1.32.25।।

किमिदं कथ्यतां पुत्र्य: को धर्ममवमन्यते।
कुब्जा: केन कृता: सर्वा वेष्टन्त्यो नाभिभाषथ।
एवं राजा विनिश्श्वस्य समाधिं सन्दधे तत:।।1.32.26।।

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीय आदिकाव्ये बालकाण्डे द्वात्रिंशस्सर्ग:।।

[Description of the four sons of Brahma and the dynasty of Kusanabha-- enraged Wind-god turns the daughters of Kusanabha into humped-back ones.

ബ്രഹ്മയോനിര്മഹാനാസീത്കുശോ നാമ മഹാതപാ:.
അക്ലിഷ്ടവ്രതധര്മജ്ഞഃ സജ്ജനപ്രതിപൂജക:৷৷1.32.1৷৷

There was a great ascetic named Kusa, born to Brahma, as ascetic indefatigable in vows, knowldegeable in dharma and a respector of the virtuous.

സ മഹാത്മാ കുലീനായാം യുക്തായാം സുഗുണോല്ബണാന്.
വൈദര്ഭ്യാം ജനയാമാസ ചതുരസ്സദൃശാന് സുതാന്৷৷1.32.2৷৷

കുശാമ്ബം കുശനാഭം ച അധൂര്തരജസം വസുമ്.

That great soul, Kusa, married the princess of Vidarbha born in a noble family and a match for him. He begot four virtuous sons who resembled him. They were Kusamba, Kusanabha, Adhurtarajas and Vasu.

ദീപ്തിയുക്താന് മഹോത്സാഹാന് ക്ഷത്രധര്മചികീര്ഷയാ৷৷1.32.3৷৷
താനുവാച കുശ: പുത്രാന് ധര്മിഷ്ഠാന് സത്യവാദിന:.

Kusa addressed his four brilliant sons who were highly enthusiastic, pious, truthful and were wedded to duties of the warrior race:

ക്രിയതാം പാലനം പുത്രാ: ധര്മം പ്രാപ്സ്യഥ പുഷ്കലമ്৷৷1.32.4৷৷

ഋഷേസ്തു വചനം ശ്രുത്വാ ചത്വാരോ ലോകസമ്മതാ:.
നിവേശം ചക്രിരേ സര്വേ പുരാണാം നൃവരാസ്തദാ৷৷1.32.5৷৷

"O my sons, govern with righteousness so that you will acquire immense merit'. Hearing the words of the rishi, the four sons who were the best among men and revered in the world constructed four cities as their abodes.

കുശാമ്ബസ്തു മഹാതേജാ: കൌശാമ്ബീമകരോത്പുരീമ് .
കുശനാഭസ്തു ധര്മാത്മാ പുരം ചക്രേ മഹോദയമ്৷৷1.32.6৷৷

The brilliant Kushamba and the righteous Kushanabha constructed the cities of
Kaushanbi and Mahodaya (as their capital) respectively.

അധൂര്തരജസോ രാമ! ധര്മാരണ്യം മഹീപതി:.
ചക്രേ പുരവരം രാജാ വസുശ്ചക്രേ ഗിരിവ്രജമ്৷৷1.32.7৷৷

O Rama! king Adhurtarajasa constructed Dharmaranya, the best of cities and king Vasu, the city of Girivrajam.

ഏഷാ വസുമതീ രാമ! വസോസ്തസ്യ മഹാത്മന:.
ഏതേ ശൈലവരാ: പഞ്ച പ്രകാശന്തേ സമന്തത:৷৷1.32.8.

O Rama! this place where we are (called Vasumati) belongs to the magnanimous king Vasu. This is surrounded by five great shining mountains.

സുമാഗധീ നദീ രമ്യാ മഗധാന് വിശ്രുതായയൌ.
പഞ്ചാനാം ശൈലമുഖ്യാനാം മധ്യേ മാലേവ ശോഭതേ৷৷1.32.9৷৷

The delightful and renowned river Sumagadhi (known as Sona), flowing in the country of Magadha, looks beautiful like a garland amidst five great mountains.

സൈഷാ ഹി മാഗധീ രാമ വസോസ്തസ്യ മഹാത്മന:.
പൂര്വാഭിചരിതാ രാമ! സുക്ഷേത്രാ സസ്യമാലിനീ৷৷1.32.10৷৷

Rama, this Magadhi river, of great Vasu flows from the east surrounded by fertile crops fields like a garland.

കുശനാഭസ്തു രാജര്ഷി: കന്യാശതമനുത്തമമ്.
ജനയാമാസ ധര്മാത്മാ ഘൃതാച്യാം രഘുനന്ദന!৷৷1.32.11৷৷

O scion of the Raghu family, the virtuous rajarshi Kusanabha begot one hundred beautiful daughters through a nymph named Ghritachi.

താസ്തു യൌവനശാലിന്യോ രൂപവത്യ സ്സ്വലങ്കൃതാ:.
ഉദ്യാനഭൂമിമാഗമ്യ പ്രാവൃഷീവ ശതഹ്രദാ:৷৷1.32.12৷৷

ഗായന്ത്യോ നൃത്യമാനാശ്ച വാദയന്ത്യശ്ച സര്വശ:.
ആമോദം പരമം ജഗ്മുര്വരാഭരണഭൂഷിതാ:৷৷1.32.13৷৷

Those well-adorned, beautiful, young maidens in the pleasure-garden looked like lightnings in the rainy season. Bedecked with fine ornaments they were singing, dancing, playing on instruments and moving in all directions in great delight.

അഥ താശ്ചാരുസര്വാങ്ഗ്യോ രൂപേണാപ്രതിമാ ഭുവി.
ഉദ്യാനഭൂമിമാഗമ്യ താരാ ഇവ ഘനാന്തരേ৷৷1.32.14৷৷

With beautiful limbs of unparalleled beauty on earth, they shone in the pleasure-garden like stars in the midst of clouds.

താസ്സര്വഗുണസമ്പന്നാ രൂപയൌവനസംയുതാ:.
ദൃഷ്ട്വാ സര്വാത്മകോ വായുരിദം വചനമബ്രവീത്৷৷1.32.15৷৷

At the sight of the maidens embellished with all virtues and youth and beauty, the all-pervading Wind-god addressed them these words:

അഹം വ: കാമയേ സര്വാ ഭാര്യാ മമ ഭവിഷ്യഥ.
മാനുഷസ്ത്യജ്യതാം ഭാവഃ ദീര്ഘമായുരവാപ്സ്യഥ৷৷1.32.16৷৷

I request you all to be my wives. You will leave this feeling of mortality and attain a
long life.

ചലം ഹി യൌവനം നിത്യം മാനുഷേഷു വിശേഷത:.
അക്ഷയ്യം യൌവനം പ്രാപ്താഃ അമര്യശ്ച ഭവിഷ്യഥ৷৷1.32.17৷৷

Youth is always unstable, especially in human beings. If you marry me, you will be ever youthful like devatas.

തസ്യ തദ്വചനം ശ്രുത്വാ വായോരക്ലിഷ്ടകര്മണ:.
അപഹാസ്യ തതോ വാക്യം കന്യാശതമഥാബ്രവീത് ৷৷1.32.18৷৷

At the works of the untiringly blowing Wind-god the lunged maidens laughed and said:

അന്തശ്ചരസി ഭൂതാനാം സര്വേഷാം ത്വം സുരോത്തമ! .
പ്രഭാവജ്ഞാ: സ്മ തേ സര്വാ: കിമസ്മാനവമന്യസേ৷৷1.32.19৷৷

"O best among devatas! you move within all living beings, we feel your impact. Why do you insult us?

കുശനാഭസുതാസ്സര്വാ: സമര്ഥാസ്ത്വാം സുരോത്തമ!.
സ്ഥാനാച്ച്യാവയിതും ദേവം രക്ഷാമസ്തു തപോ വയമ്৷৷1.32.20৷৷

"O best among devatas! we are daughters of Kusanabha, We are capable of pulling you down from your position. We are safe-guarding our ascetic merit as virgins (we could curse you to save our ascetic merit)" of Kusnabha.

മാഭൂത്സ കാലോ ദുര്മേധ: പിതരം സത്യവാദിനമ്.
നാവമന്യസ്വ ധര്മേണ സ്വയം വരമുപാസ്മഹേ৷৷1.32.21৷৷

O wicked one, do not dishonour our father who always speaks the truth. He will choose the bridegrooms righteously. Do not invite death (father may be the cause of your death).

പിതാ ഹി പ്രഭുരസ്മാകം ദൈവതം പരമം ഹി ന:.
യസ്യ നോ ദാസ്യതി പിതാ സ നോ ഭര്താ ഭവിഷ്യതി৷৷1.32.22৷৷

Our father is our lord. Our father is god to us. Whomsoever our father offers us shall become our husband".

താസാം തദ്വചനം ശ്രുത്വാ വായു: പരമകോപന:.
പ്രവിശ്യ സര്വഗാത്രാണി ബഭഞ്ജ ഭഗവാന് പ്രഭു:৷৷1.32.23৷৷

Having heard the words of those maidens, the most powerful and venerable Wind-god became furious. He entered all the limbs of their bodies, twisted and distorted them.

താ: കന്യാ വായുനാ ഭഗ്നാ വിവിശുര്നൃപതേര്ഗൃഹമ്.
പ്രാപതന് ഭുവി സമ്ഭ്രാന്താസ്സലജ്ജാ സ്സാസ്രലോചനാ:৷৷1.32.24৷৷

Their bodies disfigured and shattered by the Wind-god, the maidens with tears flowing from their eyes entered the palace and fell down on the ground, agitated and overtaken by shame.

സ ച താ ദയിതാ ദീനാ: കന്യാ: പരമശോഭനാ:.
ദൃഷ്ട്വാ ഭഗ്നാസ്തദാ രാജാ സമ്ഭ്രാന്ത ഇദമബ്രവീത്৷৷1.32.25৷৷

The king saw his extremely beautiful beloved daughters distressed and shattered and spoke these words with bewilderment.

കിമിദം കഥ്യതാം പുത്ര്യ: കോ ധര്മമവമന്യതേ.
കുബ്ജാ: കേന കൃതാ: സര്വാ വേഷ്ടന്ത്യോ നാഭിഭാഷഥ.
ഏവം രാജാ വിനിശ്ശ്വസ്യ സമാധിം സന്ദധേ തത:৷৷1.32.26৷৷

"O daughters! What has happened? Who has dishonoured virtue? Say it at once. Who has made you hunch-backed? Standing roud me, why are you dumb?" The king heaved a sigh and entered into a state of samadhi.

ഇത്യാര്ഷേ ശ്രീമദ്രാമായണേ വാല്മീകീയ ആദികാവ്യേ ബാലകാണ്ഡേ ദ്വാത്രിംശസ്സര്ഗ:৷৷

Thus ends the thirtysecond sarga of Balakanda of the holy Ramayana the first epic composed by sage Valmiki.