Valmiki Ramayana, Balakanda, Sarga 30. Sri Rama slays Rakshasas and protects the sacrifice of Vishwamitra

 

[Sri Rama slays rakshasas and protects the sacrifice of Viswamitra]

അഥ തൌ ദേശകാലജ്ഞൌ രാജാപുത്രാവരിന്ദമൌ.
ദേശേ കാലേ ച വാക്യജ്ഞാവബ്രൂതാം കൌശികം വച:৷৷1.30.1৷৷

Thus spoke the two princes to Viswamitra. They were conscious of place and time to speak and capable of conquering enemies.

ഭഗവന്! ശ്രോതുമിച്ഛാവോ യസ്മിന് കാലേ നിശാചരൌ.
സംരക്ഷണീയൌ തൌ ബ്രഹ്മന്നാതിവര്തേത തത്ക്ഷണമ്৷৷1.30.2৷৷

"O adorable Brahmarshi, we want to know around what time the rakshasas will make their appearance so that the sacrifice can be protected. Let not that moment pass".

ഏവം ബ്രുവാണൌ കാകുത്സ്ഥൌ ത്വരമാണൌ യുയുത്സയാ.
സര്വേ തേ മുനയ: പ്രീതാ: പ്രശശംസുര്നൃപാത്മജൌ৷৷1.30.3৷৷

The sages (of the asrama) were very pleased. They extolled the princes of Kakustha dynasty, who were eager to fight the rakshasas.

അദ്യപ്രഭൃതി ഷഡ്രാത്രം രക്ഷതം രാഘവൌ യുവാമ്.
ദീക്ഷാം ഗതോ ഹ്യേഷ മുനിര്മൌനിത്വം ച ഗമിഷ്യതി৷৷1.30.4৷৷

"O sons of Raghu's lineage protect the sacrifice for six nights from to-day. With the ceremoney initiated, the sage would observe silence said the inmates".

തൌ തു തദ്വചനം ശ്രുത്വാ രാജപുത്രൌ യശസ്വിനൌ.
അനിദ്രൌ ഷഡഹോരാത്രം തപോവനമരക്ഷതാമ്৷৷1.30.5৷৷

At these words of the sages the illustrious princes got ready to protect the tapovana for six days and six nights without sleep.

ഉപാസാഞ്ചക്രതുര്വീരൌ യത്തൌ പരമധന്വിനൌ.
രരക്ഷതുര്മുനിവരം വിശ്വാമിത്രമരിന്ദമൌ৷৷1.30.6৷৷

The two mighty, heroic archers (Rama and Lakshmana), destroyers of enemies
attended upon the sacrifice in order to protect sage Viswamitra.

അഥ കാലേ ഗതേ തസ്മിന് ഷഷ്ഠേഹനി സമാഗതേ.
സൌമിത്രിമബ്രവീദ്രാമോ യത്തോ ഭവ സമാഹിത:৷৷1.30.7৷৷

Time passed. When the sixth day arrived Rama cautioned Lakshmana to be vigilant.

രാമസ്യൈവം ബ്രുവാണസ്യ ത്വരിതസ്യ യുയുത്സയാ.
പ്രജജ്വാല തതോ വേദിസ്സോപാധ്യായപുരോഹിതാ৷৷1.30.8৷৷

While he was fracing up for a fight, the fire on the sacrificial altar with the officiating priests and spiritual guides suddenly brightened.

സദര്ഭചമസസ്രുക്കാ സസമിത്കുസുമോച്ചയാ.
വിശ്വാമിത്രേണ സഹിതാ വേദിര്ജജ്വാല സര്ത്വിജാ৷৷1.30.9৷৷

The altar with Viswamitra and the officiating priests, kusa grass, ladles and square
vessels, bundles of sticks and flowers, (used in the sacrificfial fire) got brightened up.

മന്ത്രവച്ച യഥാന്യായം യജ്ഞോസൌ സമ്പ്രവര്തതേ.
ആകാശേ ച മഹാന് ശബ്ദ: പ്രാദുരാസീദ്ഭയാനക:৷৷1.30.10৷৷

While the sacrifice was being performed in accordance with mantras, a great sound causing fear emerged from the sky.

ആവാര്യ ഗഗനം മേഘോ യഥാ പ്രാവൃഷി നിര്ഗത:.
തഥാമായാം വികുര്വാണൌ രാക്ഷസാവഭ്യധാവതാമ്৷৷1.30.11৷৷

Like the clouds in the rainy season, the two rakshasas (Maricha and Subahu), covering the sky through their power of illusion, came running (to the sacrificial place).

മാരീചശ്ച സുബാഹുശ്ച തയോരനുചരാശ്ച യേ.
ആഗമ്യ ഭീമസങ്കാശാ രുധിരൌഘമവാസൃജന്৷৷1.30.12৷৷

Maricha and Subahu of fearful appearance arrived with their followers and rained streams of blood (on the sacrificial altar).

സാ തേന രുധിരൌഘേണ വേദിര്ജജ്വാല മണ്ഡിതാ.
സഹസാഭിദ്രുതോ രാമസ്താനപശ്യ ത്തതോ ദിവി৷৷1.30.13৷৷

Flames rose on the sacrificial altar drenched by the stream of blood. Immediately Rama rushed forward and beheld them in the sky.

താവാപതന്തൌ സഹസാ ദൃഷ്ട്വാ രാജീവലോചന:.
ലക്ഷ്മണം ത്വഭിസമ്പ്രേക്ഷ്യ രാമോ വചനമബ്രവീത്৷৷1.30.14৷৷

Having seen them (Maricha and Subahu) suddenly advancing the lotus-eyed Rama gazed at Lakshmana and said:

പശ്യ ലക്ഷ്മണ ദുര്വൃത്താന് രാക്ഷസാന് പിശിതാശനാന്.
മാനവാസ്ത്രസമാധൂതാനനിലേന യഥാ ഘനാന്৷৷1.30.15৷৷

"O Lakshmana, behold, by manavaastra I shall chase, like clouds scattered by winds those wicked rakshasas who eat human flesh".

മാനവം പരമോദാരമസ്ത്രം പരമഭാസ്വരമ്.
ചിക്ഷേപ പരമക്രുദ്ധോ മാരീചോരസി രാഘവ:৷৷1.30.16৷৷

The inflamed Rama hurled the highly powerful and effulgent Manavaastra on the chest of Maricha.

സ തേന പരമാസ്ത്രേണ മാനവേന സമാഹിത:.
സംപൂര്ണം യോജനശതം ക്ഷിപ്തസ്സാഗരസമ്പ്ലവേ৷৷1.30.17৷৷

Smitten by that powerful Manavaastra, Maricha was thrown to a full distance of hundred yojanas into the surging high seas.

വിചേതനം വിഘൂര്ണന്തം ശീതേഷു ബലതാഡിതമ്.
നിരസ്തം ദൃശ്യ മാരീചം രാമോ ലക്ഷ്മണമബ്രവീത്৷৷1.30.18৷৷

Having seen Maricha beaten by the power of that cool-arrowed astra, thrown to a distance, reeling and lying unconscious, Rama spoke to Lakshmana:

പശ്യ ലക്ഷ്മണ ശീതേഷും മാനവം ധര്മസംഹിതമ്.
മോഹയിത്വാ നയത്യേനം ന ച പ്രാണൈര്വ്യയുജ്യത৷৷1.30.19৷৷

"O Lakshmana! behold this Manavaastra associated with righteousness employing a cool arrow, which carries him away by making him unconscious and yet not taking his life.

ഇമാനപി വധിഷ്യാമി നിര്ഘൃണാന് ദുഷ്ടചാരിണ:.
രാക്ഷസാന് പാപകര്മസ്ഥാന് യജ്ഞഘ്നാന് രുധിരാശനാന്৷৷1.30.20৷৷

"I shall slay these merciless, wicked doors of sinful acts destroyers of sacrifices and blood rakshasas".

സങ്ഗൃഹ്യാസ്ത്രം തതോ രാമോ ദിവ്യമാഗ്നേയമദ്ഭുതമ്.
സുബാഹൂരസി ചിക്ഷേപ സവിദ്ധ: പ്രാപതദ്ഭുവി৷৷1.30.21৷৷

Then Rama took hold of the celestial, marvellous Agneya weapon and hurled it into the chest of Subahu. Struck, Subahuhe fell down on the ground.

ശേഷാന് വായവ്യമാദായ നിജഘാന മഹായശാ:.
രാഘവ: പരമോദാരോ മുനീനാം മുദമാവഹന്৷৷1.30.22৷৷

Illustrious and highly generous Rama killed the remaining rakshasas with the Vayavya weapon to the delight of the ascetics.

സ ഹത്വാ രാക്ഷസാന് സര്വാന് യജ്ഞഘ്നാന് രഘുനന്ദന:.
ഋഷിഭി: പൂജിതസ്തത്ര യഥേന്ദ്രോ വിജയേ പുരാ৷৷1.30.23৷৷

Having killed the rakshasas, obstructors of sacrifices, Rama was worshipped by the hermits like Indra was honoured in the past when he was victorious.

അഥ യജ്ഞേ സമാപ്തേ തു വിശ്വാമിത്രോ മഹാമുനി:.
നിരീതികാ ദിശോ ദൃഷ്ടവാ കാകുത്സ്ഥമിദമബ്രവീത്৷৷1.30.24৷৷

Thereafter, when the sacrifice was completed, maharshi Viswamitra beholding all the directions bereft of evils, said to Rama:

കൃതാര്ഥോസ്മി മഹാബാഹോ! കൃതം ഗുരുവചസ്ത്വയാ.
സിദ്ധാശ്രമമിദം സത്യം കൃതം രാമ! മഹായശ:৷৷1.30.25৷৷

"O mighty-armed Rama! I am fulfilled. Your father's commands have been executed. O
Illustrious one, Siddhaashrama has proved true to its name".

ഇത്യാര്ഷേ ശ്രീമദ്രാമായണേ വാല്മീകീയ ആദികാവ്യേ ബാലകാണ്ഡേ ത്രിംശസ്സര്ഗ:৷৷02

Thus ends the thirtieth sarga of Balakanda of the holy Ramayana the first epic composed by sage Valmiki.

अथ तौ देशकालज्ञौ राजापुत्रावरिन्दमौ।
देशे काले च वाक्यज्ञावब्रूतां कौशिकं वच:।।1.30.1।।

भगवन् श्रोतुमिच्छावो यस्मिन् काले निशाचरौ।
संरक्षणीयौ तौ ब्रह्मन्नातिवर्तेत तत्क्षणम्।।1.30.2।।

एवं ब्रुवाणौ काकुत्स्थौ त्वरमाणौ युयुत्सया।
सर्वे ते मुनय: प्रीता: प्रशशंसुर्नृपात्मजौ।।1.30.3।।

अद्यप्रभृति षड्रात्रं रक्षतं राघवौ युवाम्।
दीक्षां गतो ह्येष मुनिर्मौनित्वं च गमिष्यति।।1.30.4।।

तौ तु तद्वचनं श्रुत्वा राजपुत्रौ यशस्विनौ।
अनिद्रौ षडहोरात्रं तपोवनमरक्षताम्।।1.30.5।।

उपासाञ्चक्रतुर्वीरौ यत्तौ परमधन्विनौ।
ररक्षतुर्मुनिवरं विश्वामित्रमरिन्दमौ।।1.30.6।।

अथ काले गते तस्मिन् षष्ठेऽहनि समागते।
सौमित्रिमब्रवीद्रामो यत्तो भव समाहित:।।1.30.7।।

रामस्यैवं ब्रुवाणस्य त्वरितस्य युयुत्सया।
प्रजज्वाल ततो वेदिस्सोपाध्यायपुरोहिता।।1.30.8।।

सदर्भचमसस्रुक्का ससमित्कुसुमोच्चया।
विश्वामित्रेण सहिता वेदिर्जज्वाल सर्त्विजा।।1.30.9।।

मन्त्रवच्च यथान्यायं यज्ञोऽसौ सम्प्रवर्तते।
आकाशे च महान् शब्द: प्रादुरासीद्भयानक:।।1.30.10।।

आवार्य गगनं मेघो यथा प्रावृषि निर्गत:।
तथामायां विकुर्वाणौ राक्षसावभ्यधावताम्।।1.30.11।।

मारीचश्च सुबाहुश्च तयोरनुचराश्च ये।
आगम्य भीमसङ्काशा रुधिरौघमवासृजन्।।1.30.12।।

सा तेन रुधिरौघेण वेदिर्जज्वाल मण्डिता।
सहसाऽभिद्रुतो रामस्तानपश्य त्ततो दिवि।।1.30.13।।

तावापतन्तौ सहसा दृष्ट्वा राजीवलोचन:।
लक्ष्मणं त्वभिसम्प्रेक्ष्य रामो वचनमब्रवीत्।।1.30.14।।

पश्य लक्ष्मण दुर्वृत्तान् राक्षसान् पिशिताशनान्।
मानवास्त्रसमाधूताननिलेन यथा घनान्।।1.30.15।।

मानवं परमोदारमस्त्रं परमभास्वरम्।
चिक्षेप परमक्रुद्धो मारीचोरसि राघव:।।1.30.16।।

स तेन परमास्त्रेण मानवेन समाहित:।
संपूर्णं योजनशतं क्षिप्तस्सागरसम्प्लवे।।1.30.17।।

विचेतनं विघूर्णन्तं शीतेषु बलताडितम्।
निरस्तं दृश्य मारीचं रामो लक्ष्मणमब्रवीत्।।1.30.18।।

पश्य लक्ष्मण शीतेषुं मानवं धर्मसंहितम्।
मोहयित्वा नयत्येनं न च प्राणैर्व्ययुज्यत।।1.30.19।।

इमानपि वधिष्यामि निर्घृणान् दुष्टचारिण:।
राक्षसान् पापकर्मस्थान् यज्ञघ्नान् रुधिराशनान्।।1.30.20।।

सङ्गृह्यास्त्रं ततो रामो दिव्यमाग्नेयमद्भुतम्।
सुबाहूरसि चिक्षेप सविद्ध: प्रापतद्भुवि।।1.30.21।।

शेषान् वायव्यमादाय निजघान महायशा:।
राघव: परमोदारो मुनीनां मुदमावहन्।।1.30.22।।

स हत्वा राक्षसान् सर्वान् यज्ञघ्नान् रघुनन्दन:।
ऋषिभि: पूजितस्तत्र यथेन्द्रो विजये पुरा।।1.30.23।।

अथ यज्ञे समाप्ते तु विश्वामित्रो महामुनि:।
निरीतिका दिशो दृष्टवा काकुत्स्थमिदमब्रवीत्।।1.30.24।।

कृतार्थोऽस्मि महाबाहो कृतं गुरुवचस्त्वया।
सिद्धाश्रममिदं सत्यं कृतं राम महायश:।।1.30.25।।

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीय आदिकाव्ये बालकाण्डे त्रिंशस्सर्ग:।।02