Valmiki Ramayana, Balakanda, Sarga 29. Viswamitra relates the story of Siddhashrama, Legend of Vamana explained.

 

[Viswamitra relates the story of Siddhashrama. All the rishis in the hermitage worship him.]

അഥ തസ്യാപ്രമേയസ്യ തദ്വനം പരിപൃച്ഛത:.
വിശ്വാമിത്രോ മഹാതേജാ വ്യാഖ്യാതുമുപചക്രമേ৷৷1.29.1৷৷

The highly lustrous Viswamitra heard the words of Rama of immeasurable prowess. On his (Rama's) query about the forest, Viswamitra explains.

ഇഹ രാമ! മഹാബാഹോ! വിഷ്ണുര്ദേവവര: പ്രഭു:.
വര്ഷാണി സുബഹൂനീഹ തഥാ യുഗശതാനി ച৷৷1.29.2৷৷
തപശ്ചരണയോഗാര്ഥമുവാസ സുമഹാതപാ:.

"O mighty-armed Rama! Lord Visnu, the foremost among the gods, and master the great ascetic lived here carrying out yogic practices and penance for innumerable years constituting hundreds of yugas.

ഏഷ പൂര്വാശ്രമോ രാമ! വാമനസ്യ മഹാത്മന:৷৷1.29.3৷৷
സിദ്ധാശ്രമ ഇതി ഖ്യാതസ്സിദ്ധോ ഹ്യത്ര മഹാതപാ:.

"O Rama! this was the hermitage of glorious Vamana. The great sage here performed his ascetic pratices here, hence it is known as siddhashrama.

ഏതസ്മിന്നേവ കാലേ തു രാജാ വൈരോചനിര്ബലി:৷৷1.29.4৷৷
നിര്ജിത്യ ദൈവതഗണാന് സേന്ദ്രാംശ്ച സമരുദ്ഗണാന്.
കാരയാമാസ തദ്രാജ്യം ത്രിഷു ലോകേഷു വിശ്രുത:৷৷1.29.5৷৷

"During the period Visnu (in the incarnation of Vamana) was observing austerities at this hermitage, king Bali, son of Virochana, having vanquished Indra and maruts and devatas ruled this kingdom and became famous in all the three worlds (for his prowess and generosity.)

ബലേസ്തു യജമാനസ്യ ദേവാസ്സാഗ്നിപുരോഗമാ:.
സമാഗമ്യ സ്വയം ചൈവ വിഷ്ണുമൂചുരിഹാശ്രമേ৷৷1.29.6৷৷

"While Bali was performing the sacrifice (to confirm his position as lord of the three worlds), the devas got together with Agni in the forefront and approached Lord Visnu
at this hermitage, saying:

ബലിര്വൈരോചനിര്വിഷ്ണോ യജതേ യജ്ഞമുത്തമമ്.
അസമാപ്തേ ക്രതൌ തസ്മിന് സ്വകാര്യമഭിപദ്യതാമ്৷৷1.29.7৷৷

'O Visnu! son of Virochana is performing a great sacrifice. Before its completion, our purpose ought to be achieved'.

യേ ചൈനമഭിവര്തന്തേ യാചിതാര ഇതസ്തത:.
യച്ച യത്ര യഥാവച്ച സര്വം തേഭ്യ: പ്രയച്ഛതി৷৷1.29.8৷৷

'He is granting the seekers whatever, wherever and in whichever maner they, coming from here and there approach him for favour'.

സ ത്വം സുരഹിതാര്ഥായ മായായോഗമുപാഗത:.
വാമനത്വം ഗതോ വിഷ്ണോ! കുരു കല്യാണമുത്തമമ്৷৷1.29.9৷৷

"O Visnu! perform this supreme, auspicious act assuming the form of a dwarf through, the power of illusion for the welfare of the devatas'.

ഏതസ്മിന്നന്തരേ രാമ! കശ്യപോഗ്നിസമപ്രഭ:.
അദിത്യാ സഹിതോ രാമ! ദീപ്യമാന ഇവൌജസാ৷৷1.29.10৷৷

ദേവീസഹായോ ഭഗവാന് ദിവ്യം വര്ഷസഹസ്രകമ് .
വ്രതം സമാപ്യ വരദം തുഷ്ടാവ മധുസൂദനമ്৷৷1.29.11৷৷

"O Rama! in the mean time revered Kasyapa resplendent like the god of fire radiating lustre with Aditi who had completed a thousand divine years of austerities pleased (with her penance) the conferer of boons, Lord Madhusudana" (Visnu) (And she said to Visnu):

തപോമയം തപോരാശിം തപോമൂര്തിം തപാത്മകമ്.
തപസാ ത്വാം സുതപ്തേന പശ്യാമി പുരുഷോത്തമമ്৷৷1.29.12৷৷

"You are all ascetism, a mass of tapas, and an embodiment of tapas. Your soul is tapas. O Purushottama! I am beholding you after a rigorous penance.

ശരീരേ തവ പശ്യാമി ജഗത്സര്വമിദം പ്രഭോ.
ത്വമനാദിരനിര്ദേശ്യസ്ത്വാമഹം ശരണം ഗത:৷৷1.29.13৷৷

"O Lord! I am beholding this entire universe in your body. You are beginningless and indescribable. I take refuge in you".

തമുവാച ഹരി: പ്രീത: കശ്യപം ധൂതകല്മഷമ്.
വരം വരയ ഭദ്രം തേ വരാര്ഹോസി മതോ മമ ৷৷1.29.14৷৷

Addressing Kasyapa whose sins had been washed clean, Lord Visnu pleased (with his penance) said: "Be prosperous you are dear to me. Worthy of a boon. Ask."

തച്ഛ്രുത്വാ വചനം തസ്യ മാരീച: കശ്യപോബ്രവീത്.
അദിത്യാ ദേവതാനാം ച മമ ചൈവാനുയാചത:৷৷1.29.15৷৷
വരം വരദ സുപ്രീതോ ദാതുമര്ഹസി സുവ്രത.

Having heard those words of Vishnu, Kasyapa, son of Maricha, replied, "O bestower of boons, O great practitioner of austerities! Be pleased to grant a boon for Aditi, devatas and for myself.

പുത്രത്വം ഗച്ഛ ഭഗവന്നദിത്യാ മമ ചാനഘ৷৷1.29.16৷৷

ഭ്രാതാ ഭവ യവീയാംസ്ത്വം ശക്രസ്യാസുരസൂദന .
ശോകാര്താനാം തു ദേവാനാം സാഹായ്യം കര്തുമര്ഹസി৷৷1.29.17৷৷

"O Sinless Lord, Be born son to Aditi and to me, O Destroyer of asuras, be the younger brother to Indra. You can help these sorrow-stricken devatas.

അയം സിദ്ധാശ്രമോ നാമ പ്രസാദാ ത്തേ ഭവിഷ്യതി.
സിദ്ധേ കര്മണി ദേവേശ! ഉത്തിഷ്ഠ ഭഗവന്നിത:৷৷1.29.18৷৷

O Lord of the celestials, with my penance accomplished (here) this place will be known as siddhaashrama by your grace. O Lord! arise from here".

അഥ വിഷ്ണുര്മഹാതേജാ അദിത്യാം സമജായത.
വാമനം രൂപമാസ്ഥായ വൈരോചനിമുപാഗമത്৷৷1.29.19৷৷

Then the resplendent Visnu, born from the womb of Aditi and assuming the form of Vamana, approached, the son of Virochana (Bali).

ത്രീന് ക്രമാനഥ ഭിക്ഷിത്വാ പ്രതിഗൃഹ്യ ച മാനദ:.
ആക്രമ്യ ലോകാന് ലോകാത്മാ സര്വഭൂതഹിതേ രത:৷৷1.29.20৷৷

മഹേന്ദ്രായ പുന: പ്രാദാന്നിയമ്യ ബലിമോജസാ.
ത്രൈലോക്യം സ മഹാതേജാശ്ചക്രേ ശക്രവശം പുന:৷৷1.29.21৷৷

Thereafter, Visnu, soul of the universe who restores respect (for the righeous), and renders the welfare of all living beings, having begged from Bali, and been granted three places to put his footsteps on occupied the (three) worlds and by restraining Bali with his energy, gave (it) back to Mahendra. In this manner the highly lustrous Visnu, gave possession of the three worlds to Mahendra.

തേനൈഷ പൂര്വമാക്രാന്ത ആശ്രമശ്ശ്രമനാശന:.
മയാപി ഭക്തയ തസ്യൈഷ വാമനസ്യോപഭുജ്യതേ৷৷1.29.22৷৷

"This asrama, which relieves fatigue, previously under the possession of Vamana, has come under my occoupation for my devotion to him.

ഏതമാശ്രമമായാന്തി രാക്ഷസാ വിഘ്നകാരിണ:.
അത്രൈവ പുരുഷവ്യാഘ്ര! ഹന്തവ്യാ ദുഷ്ടചാരിണ:৷৷1.29.23৷৷

"O tiger among men, wicked rakshasas who prowl about the asram and cause
obstacles ought to be killed here only.

അദ്യ ഗച്ഛാമഹേ രാമ! സിദ്ധാശ്രമമനുത്തമമ്.
തദാശ്രമപദം താത! തവാപ്യേതദ്യഥാ മമ৷৷1.29.24৷৷

"O Rama, now let's go to the unparalleled Siddhashrama. O child! this asrama is the same to you as it is to me (treat this as your own)".

പ്രവിശന്നാശ്രമപദം വ്യരോചത മഹാമുനി:.
ശശീവ ഗതനീഹാര: പുനര്വസുസമന്വിത:৷৷1.29.25৷৷

While enetering the hermitage the great ascetic appeared resplendent (in the company of Rama and Lakshmana) like the moon in conjunction with Punarvasu star emerging out of the mist.

തം ദൃഷ്ട്വാ മുനയസ്സര്വേ സിദ്ധാശ്രമനിവാസിന:.
ഉത്പത്ത്യോത്പത്ത്യ സഹസാ വിശ്വാമിത്രമപൂജയന്৷৷1.29.26৷৷

At the sight of Viswamitra all the ascetics, inmates of Siddhashrama, jumped out instantly and offered him their worship.

യഥാര്ഹം ചക്രിരേ പൂജാം വിശ്വാമിത്രായ ധീമതേ.
തഥൈവ രാജപുത്രാഭ്യാമകുര്വന്നതിഥിക്രിയാമ്৷৷1.29.27৷৷

They extended hospitality to both the princes in the same way they offered their worship to the sagacious Viswamitra.

മുഹൂര്തമഥ വിശ്രാന്തൌ രാജപുത്രാവരിന്ദമൌ.
പ്രാഞ്ജലീ മുനിശാര്ദൂലമൂചതൂ രഘുനന്ദനൌ৷৷1.29.28৷৷

The two princes of the lineage of Raghu, destroyers of foes rested a while and then said to Viswamitra, a tiger amon sages:

അദ്യൈവ ദീക്ഷാം പ്രവിശ ഭദ്രം തേ മുനിപുങ്ഗവ.
സിദ്ധാശ്രമോയം സിദ്ധസ്സ്യാത് സത്യമസ്തു വചസ്തവ৷৷1.29.29৷৷

O foremost of ascetics! Get initialed today. You will prosper and this asram will attain its fulfilment. Your words shall come true.

ഏവമുക്തോ മഹാതേജാ വിശ്വാമിത്രോ മഹാന് ഋഷി: .
പ്രവിവേശ തദാ ദീക്ഷാം നിയതോ നിയതേന്ദ്രിയ:৷৷1.29.30৷৷

Saying this, Viswamitra, the great saint effulgent and self trained engaged himself in the initiation ceremony.

കുമാരാവപി താം രാത്രിമുഷിത്വാ സുസമാഹിതൌ.
പ്രഭാതകാലേ ചോത്ഥായ പൂര്വാം സന്ധ്യാമുപാസ്യ ച৷৷1.29.31৷৷

സ്പൃഷ്ടോദകൌ ശുചീ ജപ്യം സമാപ്യ നിയമേന ച .
ഹുതാഗ്നിഹോത്രമാസീനം വിശ്വാമിത്രമവന്ദതാമ് ৷৷1.29.32৷৷

The two princes spent the right comfortably and woke up at day-break. They performed morning in accordance with the prescribed rule, ablutions, said their prayers and paid their respects to Viswamitra seated at the kindled fire-sacrifice.

ഇത്യാര്ഷേ ശ്രീമദ്രാമായണേ വാല്മീകീയ ആദികാവ്യേ ബാലകാണ്ഡേ ഏകോനത്രിംശസ്സര്ഗ:৷৷

Thus ends the twentyninth sarga of Balakanda of the holy Ramayana the first epic composed by sage Valmiki.

अथ तस्याप्रमेयस्य तद्वनं परिपृच्छत:।
विश्वामित्रो महातेजा व्याख्यातुमुपचक्रमे।।1.29.1।।

इह राम महाबाहो विष्णुर्देववर: प्रभु:।
वर्षाणि सुबहूनीह तथा युगशतानि च।।1.29.2।।

तपश्चरणयोगार्थमुवास सुमहातपा:।

एष पूर्वाश्रमो राम वामनस्य महात्मन:।।1.29.3।।

सिद्धाश्रम इति ख्यातस्सिद्धो ह्यत्र महातपा:।

एतस्मिन्नेव काले तु राजा वैरोचनिर्बलि:।।1.29.4।।

निर्जित्य दैवतगणान् सेन्द्रांश्च समरुद्गणान्।
कारयामास तद्राज्यं त्रिषु लोकेषु विश्रुत:।।1.29.5।।

बलेस्तु यजमानस्य देवास्साग्निपुरोगमा:।
समागम्य स्वयं चैव विष्णुमूचुरिहाश्रमे।।1.29.6।।

बलिर्वैरोचनिर्विष्णो यजते यज्ञमुत्तमम्।
असमाप्ते क्रतौ तस्मिन् स्वकार्यमभिपद्यताम्।।1.29.7।।

ये चैनमभिवर्तन्ते याचितार इतस्तत:।
यच्च यत्र यथावच्च सर्वं तेभ्य: प्रयच्छति।।1.29.8।।

स त्वं सुरहितार्थाय मायायोगमुपागत:।
वामनत्वं गतो विष्णो कुरु कल्याणमुत्तमम्।।1.29.9।।

एतस्मिन्नन्तरे राम कश्यपोऽग्निसमप्रभ:।
अदित्या सहितो राम दीप्यमान इवौजसा।।1.29.10।।

देवीसहायो भगवान् दिव्यं वर्षसहस्रकम् ।
व्रतं समाप्य वरदं तुष्टाव मधुसूदनम्।।1.29.11।।

तपोमयं तपोराशिं तपोमूर्तिं तपात्मकम्।
तपसा त्वां सुतप्तेन पश्यामि पुरुषोत्तमम्।।1.29.12।।

शरीरे तव पश्यामि जगत्सर्वमिदं प्रभो।
त्वमनादिरनिर्देश्यस्त्वामहं शरणं गत:।।1.29.13।।

तमुवाच हरि: प्रीत: कश्यपं धूतकल्मषम्।
वरं वरय भद्रं ते वरार्होऽसि मतो मम ।।1.29.14।।

तच्छ्रुत्वा वचनं तस्य मारीच: कश्यपोऽब्रवीत्।
अदित्या देवतानां च मम चैवानुयाचत:।।1.29.15।।

वरं वरद सुप्रीतो दातुमर्हसि सुव्रत।

पुत्रत्वं गच्छ भगवन्नदित्या मम चानघ।।1.29.16।।

भ्राता भव यवीयांस्त्वं शक्रस्यासुरसूदन ।
शोकार्तानां तु देवानां साहाय्यं कर्तुमर्हसि।।1.29.17।।

अयं सिद्धाश्रमो नाम प्रसादा त्ते भविष्यति।
सिद्धे कर्मणि देवेश उत्तिष्ठ भगवन्नित:।।1.29.18।।

अथ विष्णुर्महातेजा अदित्यां समजायत।
वामनं रूपमास्थाय वैरोचनिमुपागमत्।।1.29.19।।

त्रीन् क्रमानथ भिक्षित्वा प्रतिगृह्य च मानद:।
आक्रम्य लोकान् लोकात्मा सर्वभूतहिते रत:।।1.29.20।।

महेन्द्राय पुन: प्रादान्नियम्य बलिमोजसा।
त्रैलोक्यं स महातेजाश्चक्रे शक्रवशं पुन:।।1.29.21।।

तेनैष पूर्वमाक्रान्त आश्रमश्श्रमनाशन:।
मयापि भक्तय तस्यैष वामनस्योपभुज्यते।।1.29.22।।

एतमाश्रममायान्ति राक्षसा विघ्नकारिण:।
अत्रैव पुरुषव्याघ्र हन्तव्या दुष्टचारिण:।।1.29.23।।

अद्य गच्छामहे राम सिद्धाश्रममनुत्तमम्।
तदाश्रमपदं तात तवाप्येतद्यथा मम।।1.29.24।।

प्रविशन्नाश्रमपदं व्यरोचत महामुनि:।
शशीव गतनीहार: पुनर्वसुसमन्वित:।।1.29.25।।

तं दृष्ट्वा मुनयस्सर्वे सिद्धाश्रमनिवासिन:।
उत्पत्त्योत्पत्त्य सहसा विश्वामित्रमपूजयन्।।1.29.26।।

यथार्हं चक्रिरे पूजां विश्वामित्राय धीमते।
तथैव राजपुत्राभ्यामकुर्वन्नतिथिक्रियाम्।।1.29.27।।

मुहूर्तमथ विश्रान्तौ राजपुत्रावरिन्दमौ।
प्राञ्जली मुनिशार्दूलमूचतू रघुनन्दनौ।।1.29.28।।

अद्यैव दीक्षां प्रविश भद्रं ते मुनिपुङ्गव।
सिद्धाश्रमोऽयं सिद्धस्स्यात् सत्यमस्तु वचस्तव।।1.29.29।।

एवमुक्तो महातेजा विश्वामित्रो महान् ऋषि: ।
प्रविवेश तदा दीक्षां नियतो नियतेन्द्रिय:।।1.29.30।।

कुमारावपि तां रात्रिमुषित्वा सुसमाहितौ।
प्रभातकाले चोत्थाय पूर्वां सन्ध्यामुपास्य च।।1.29.31।।

स्पृष्टोदकौ शुची जप्यं समाप्य नियमेन च ।
हुताग्निहोत्रमासीनं विश्वामित्रमवन्दताम् ।।1.29.32।।

इत्यार्षे श्रीमद्रामायणे वाल्मीकीय आदिकाव्ये बालकाण्डे एकोनत्रिंशस्सर्ग:।।